Het LUMC heeft samen met Europese partners 12 miljoen euro subsidie binnengehaald voor oogheelkundig onderzoek.
De subsidie komt van Horizon2020, een van de belangrijkste Europese subsidieprogramma’s. Het geld gaat naar twee innovatieve projecten: de behandeling van uitzaaiingen bij oogmelanoompatiënten en de behandeling van patiënten met een beschadigd hoornvlies.
Dr. Martine Jager en haar team kunnen de subsidies goed gebruiken, want er is een groot tekort aan geld voor oogheelkundig onderzoek. ‘En dat terwijl er door de vergrijzing steeds meer mensen zijn met visuele problemen. Blindheid voorkomen, oogkanker te lijf gaan; ons onderzoek is er heel direct op gericht al binnen een paar jaar onze patiënten beter te kunnen helpen.’
Het project Arrest Blindness is gericht op het ontwikkelen van een kunstmatig hoornvlies als alternatief voor donorweefsel. Een beschadigd hoornvlies kan gehele of gedeeltelijke blindheid tot gevolg hebben. Een transplantatie kan het zicht terugbrengen. Er is echter wereldwijd een groot tekort aan menselijk donorweefsel. Samen met het Leidse bedrijf Aeon Astron werkt het LUMC al een aantal jaren aan de ontwikkeling van een kunstmatig hoornvlies op basis van vissenschubben. Jager: ‘Om dit onderzoek naar een hoger plan te tillen, zijn we op zoek gegaan naar Europese partners. Nu werken we met belangrijke Europese centra in meer dan vijftien landen samen aan verschillende soorten kunsthoornvliezen. Met deze Horizon2020 subsidie hebben we geld om de ontwikkelingen te versnellen.’
Doelgericht bestrijden
In het tweede project, UM Cure, staat de zoektocht naar een goede behandeling van oogmelanoomuitzaaiingen centraal. ‘Het LUMC is gespecialiseerd in de behandeling van oogmelanoom,’ vertelt Jager. ‘Het is tegenwoordig heel goed mogelijk om tumoren in het oog te behandelen. Maar er is nog geen efficiënte behandeling voor uitzaaiingen van oogmelanoon.’ Het LUMC heeft een consortium opgezet met de belangrijkste andere Europese centra, zoals het Instituut Curie, de Universiteit van Liverpool en de Champalimaud Foundation in Lissabon. Ook patiëntorganisaties zijn betrokken bij de subsidieaanvraag. ‘Samen gaan we onderzoeken hoe immunotherapie of targeted therapie kan worden ingezet om uitzaaiingen te behandelen, zegt Jager. ‘Zo zoeken we uit of bestaande middelen ook kunnen worden ingezet om oogmelanoomcellen doelgericht te bestrijden. Het bestuderen van oogmelanoom bij zebravissen moet ons daarnaast meer kennis opleveren over de manier waarop de ziekte zich ontwikkelt.’
Translationeel en multidisciplinair
De twee projecten zijn goede voorbeelden van waar het LUMC goed in is, zegt Jager. ‘Het gaat om translationeel onderzoek, met een intensieve wisselwerking tussen onderzoekers en artsen. Patiënten kunnen hierdoor al heel snel profiteren van het onderzoek.’ Bovendien zijn beide projecten innovatief en multidisciplinair. Naast oogartsen werken er ook genetici, biologen en klinisch oncologen aan mee. ‘Bij de aanvraag hadden we vanaf het begin een sterk Leids team, waarin Aart Jochemsen, Ellen Kapiteijn, Ewa Snaar en Pieter van der Velden deelnamen,’ zegt Jager. ‘Ik ben erg trots op het gehele team van onderzoekers. Samen met de andere topcentra kunnen we het oogheelkundig onderzoek nu een flinke boost geven.’
Foto: Dr. Martine Jager