In de Verpleging, Verzorging en Thuiszorg (VVT-sector) stegen de kosten voor de inhuur van externe krachten in 2018 met maar liefst 18,6% tot bijna € 1 miljard. Hoewel het aantal vacatures (13.000) niet verder stijgt, blijft de sector kampen met personeelskrapte. Meer dan de helft van de vacatures is moeilijk vervulbaar. Daarnaast kampt de sector met een relatief hoog ziekteverzuim. Dit blijkt uit de jaarverslagenanalyse van 477 organisaties in de Verpleging, Verzorging en Thuiszorg (VVT) door Intrakoop, de inkoopcoöperatie van de zorg, en Verstegen accountants en adviseurs. Deze instellingen vertegenwoordigen 97% van de totale omzet van de sector.
De omzet in de VVT-sector steeg met 4,3% tot € 17,2 miljard. Dit zijn in feite de kosten voor de Nederlandse samenleving van de ouderenzorg. De sector profiteert de komende jaren van een financiële impuls van € 2,1 miljard om de kwaliteit in de verpleeghuizen te verbeteren en voor extra handen aan het bed. In 2018 was er € 435 miljoen extra beschikbaar en gingen de tarieven in de Wet langdurige zorg (Wlz) met gemiddeld 4% omhoog. De bedrijfskosten stegen met 3,8% en kwamen uit op € 16,3 miljard. Het netto-resultaat nam toe tot € 381 miljoen ten opzichte van € 269 miljoen in 2017, een gezonde marge van 2,2%.
Niet alle instellingen boekten een positief resultaat. In 2018 schreven 80 van de 477 organisaties rode cijfers (86 in 2017), dit betreft vooral kleinere zorgorganisaties met een omzet tot € 10 miljoen. Zorgorganisaties met een omzet tussen de € 150 tot € 300 miljoen deden het gemiddeld erg goed met een rendement van 2,6%. Bijna 90% van de organisaties in deze klasse deed het financieel beter dan in 2017.
De positieve resultaten hebben ertoe geleid dat ook de solvabiliteit van de VVT-sector is verbeterd. Het weerstandsvermogen is gestegen van 27,8% in 2017 naar 28,7% in 2018. Ook hier geldt dat niet alle instellingen het even goed doen: 20 zorgorganisaties hadden in 2018 een negatief eigen vermogen. Daarnaast heeft 30% van de VVT-organisaties een lager weerstandsvermogen dan de norm van 15%; zij hebben dus een kwetsbare financiële positie.
Hogere kosten voor personeel
Tegenover de over het algemeen positieve financiële resultaten staat een flinke stijging van de kosten. De totale inkoopuitgaven stijgen in 2018 met 6,8% naar € 5,7 miljard. Vooral de kosten van inhuur van extern personeel laten een forse toename van 18,6% zien tot € 931 miljoen. Dat is 8% van de totale personeelskosten. Frank Kaptein, directeur/bestuurder Intrakoop constateert: “Ondanks extra budget voor meer handen aan het bed, is de uitdaging voor de sector om voldoende en gekwalificeerd personeel aan te trekken onverminderd groot.”
De totale personeelskosten komen in 2018 uit op € 12 miljard, een stijging van 4,4% ten opzichte van 2017. Deze kosten beslaan 74% van de totale bedrijfslasten. De onderzochte VVT-organisaties hebben 215.000 voltijd arbeidsplaatsen. Naast de vaste medewerkers zijn 16.390 stagiaires en ruim 163.000 vrijwilligers actief in de sector. Het aantal vacatures is met bijna 13.000 fors; 6.886 staan langer dan drie maanden open. Van deze moeilijk vervulbare vacatures betreft 95% functies die cliëntgebonden zijn. Daarnaast kampt de sector met een relatief hoog ziekteverzuim van 6,8 procent.
Vergrijzing
De kosten voor cliënten en bewoners zijn ook toegenomen. Nadat de kosten in 2016 al met 6% en in 2017 met 5,2% toenamen, zijn ze vorig jaar met 8,7% gestegen. Belangrijke reden is de toenemende vergrijzing, waardoor er meer mensen in verpleeghuizen verblijven. Ook de in 2016 doorgevoerde zorgtransitie speelt een belangrijke rol. Hierdoor krijgen cliënten met lagere zorgzwaartepakketten vooral thuis de benodigde zorg. De cliënten die wel in het verpleeghuis terecht komen, hebben zwaardere zorg en verpleging nodig. Deze ontwikkelingen zorgen voor gemiddeld hogere kosten per cliënt.
