Uit een onderzoek van QUIST onder de top-33 zorginstellingen van ons land blijkt dat bijna een kwart van de instellingen, in strijd met de eigen Governancecode uit 2010, géén zelfevaluatie uitvoert. Ook is er veel te verbeteren in de verslaglegging van de zelfevaluaties, deze schiet vaak tekort, of is niet aanwezig.

Evalueren: verplicht, maar niet verricht
Het onderzoek heeft zich gericht op de 8 academisch medische centra en de 25 instellingen aangesloten bij de Stichting Topklinische Zorg (STZ). Gedurende de referentieperiode (2011-2015) stijgt het aantal instellingen dat géén zelfevaluatie uitvoert, van 6% in 2011 naar 30% in 2014 om over 2015 te eindigen op 24%. Externe evaluaties komen slechts zelden voor, terwijl deze juist een effectief middel zijn voor het verbeteren van de kwaliteit van het toezicht. Er werden gemiddeld 4 externe evaluaties per jaar uitgevoerd.

Verslaglegging moet beter
De inhoudelijke verslaglegging is non existent of (zeer) beperkt. In een aantal gevallen wordt dezelfde tekst in het jaarverslag opgenomen als het jaar daarvoor. Uitleg over hoe de evaluatie heeft plaatsgevonden ontbreekt of is summier. Er is een grote terughoudendheid op dit punt te bespeuren. Evaluator Maurits de Brauw (voorheen o.a. Shell, PGGM & Movir): “We horen vaker dat men de evaluaties beschouwt als iets waarover je niet te open kunt zijn. De angst bestaat dat individuen hierdoor beschadigd raken. Dat is niet nodig, de evaluatie en verslaglegging zijn er niet om schuldigen aan te wijzen, maar om het functioneren te verbeteren van zowel raad als toezichthouder”.

Ambitie van Raad van Toezicht in lijn brengen met klinische ambities
De op het medische vlak geuite topambitie (academisch en topklinisch) lijkt zich nog niet te vertalen naar eenzelfde ambitieniveau rond de verslaglegging van de zelfevaluaties. “Voor een topprestatie is het vereist dat het hele team op de top van haar kunnen functioneert. Het kan dan niet zo zijn dat ergens in de keten, bij de Raad van Toezicht, een schakel niet optimaal presteert”, aldus De Brauw.

Governancecode Zorg 2017
Met ingang van dit jaar is de geheel vernieuwde Governancecode Zorg 2017 van kracht voor alle instellingen in de zorg en welzijn. Een jaarlijkse zelfevaluatie van de RvT was al voorgeschreven onder de oude Governancecode uit 2010, vanaf dit jaar komt er op dat terrein ook de verplichting bij om eenmaal in de drie jaar een zelfevaluatie te houden onder begeleiding van een onafhankelijke, externe partij.

Bron: Quist